Vị trí: Phường Thuận Hòa, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Đàn Xã Tắc được khởi công vào tháng 3 năm Bính Dần, nghĩa là tháng 4 năm 1806. Công trình này được xây dựng bên trong Kinh thành, ở phía bên phải Đại Nội, hiện thuộc phường Thuận Hòa.

Đàn Xã Tắc có chức năng dùng để cúng tế thần Xã (thần Đất) và thần Tắc (thần Lúa) do Triều đình quản lý.

Điểm đặc biệt về Đàn Xã Tắc là Vua Gia Long đã chỉ đạo các tỉnh, thành trên toàn quốc phải gửi đất sạch về để xây dựng Đàn. Đất để xây Đàn Xã Tắc tượng trưng cho sự kết tinh của nhân dân cả nước, chính vì vậy mà Đàn Xã Tắc trở nên linh thiêng và có giá trị hơn.

Hình dáng của Đàn Xã Tắc, nằm ở nơi thoáng đãng, hướng về phía Bắc, bao gồm hai tầng hình vuông. Tầng trên cao 1,60m, với mỗi cạnh dài 28m. Mặt nền được sơn 5 màu: giữa là màu vàng, phía Đông là xanh, phía Tây là trắng, phía Nam là đỏ, và phía Bắc là đen. Lan can được quét vôi vàng và có bậc thang ở bốn mặt. Tầng dưới có chiều cao 1,20m và mỗi cạnh dài 70m.

Mặt nền phía trước được lát gạch, cao 1m và có các trụ ở bốn góc cũng như ở từng đoạn. Lan can được sơn màu đỏ, bao quanh là một vòng tường thành hình chữ nhật bằng đá: chiều dài Bắc – Nam là 162m, chiều Đông – Tây là 202m. Tường cao gần 1,20m, dày 0,75m, có ba cửa ở mặt Bắc và một cửa ở mỗi mặt còn lại. Mặt Nam có bức bình phong dài 10m, cao 3,70m, dày 0,85m. Mặt Bắc có hồ vuông, mỗi cạnh dài 57m.

Hằng năm, Triều đình thực hiện lễ cúng tế vào tháng 2 và tháng 8 âm lịch. Sau khi triều đại Nguyễn kết thúc, Đàn Xã Tắc bắt đầu xuống cấp. Trước năm 1975, khu vực này được sử dụng làm nơi ở cho gia binh, nay trở thành Khu Tập thể Xã Tắc với hơn 40 dãy nhà.

Những gì còn lại của Đàn Xã Tắc hiện tại chỉ là một khu đất trống kích thước mỗi bề 30m, tương ứng với diện tích của tầng trên cũ, cùng một bia đá thanh, hồ ở phía Bắc và bức bình phong ở phía Nam.

Công trình đã được công nhận là di tích cấp quốc gia (loại hình khảo cổ) theo Quyết định số 99/QĐ-BVHTT ngày 13/12/2006 của Bộ Văn hóa và Thông tin.

 

Đàn Xã Tắc,